Stefania Kaja, znana również z nazwiska Patalas, to postać wybitna, której życie i twórczość głęboko wpisały się w kontekst kultury Wielkopolski. Urodziła się 21 października 1921 roku w Wolsztynie, a swoją przygodę artystyczną kontynuowała aż do śmierci, która miała miejsce 15 lutego 2007 roku w Poznaniu.
Artystka była ceramikiem oraz malarzem, ale przede wszystkim była znawczynią średniowiecznej sztuki piastowskiej. Jej prace nawiązywały do bogatej tradycji regionu, łącząc w sobie pasję do dawnych technik z nowoczesnym podejściem do sztuki.
Życiorys
Ukończenie studiów w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu na Wydziale Rzeźby w Pracowni Ceramiki pod kierunkiem prof. Rudolfa Krzywca w 1950 roku, zaowocowało zdobyciem absolutorium z architektury wnętrz.
W pierwszych latach swojej kariery artystycznej Stefania Kaja współpracowała ze swoim mężem, zajmując się grafiką oraz organizacją wystaw. Od momentu 1980 roku, ceramika stała się dominującą formą jej twórczości. Koncentrowała się głównie na drobnych formach rzeźbiarskich oraz medalierstwie. Jej ulubionym materiałem była glina, którą toczyła na kole, a następnie dekorowała przy użyciu patyn i szkliw.
W swoich ceramicznych dziełach artystka nawiązywała do klasycznych wzorców polskiej sztuki, minimalizując ornamenty i dekoracyjność na rzecz czystej, oszczędnej formy. Oprócz tego, tworzyła również medale, z których wiele powstało na zlecenie miasta Poznania, a także maski ceramiczne, ceramikę użytkową oraz zajmowała się rysunkiem i ilustracją książek.
Przez całe życie była głęboko związana z Wielkopolską, co miało znaczący wpływ na jej twórczość artystyczną. Na przełomie ostatnich lat życia Stefania poświęciła się malarstwu, realizując cykle obrazów olejnych oraz monotypii. Jej inspiracje czerpała z krajobrazów swojego dzieciństwa, które znajdowały się w okolicach Nowego Tomyśla i Wolsztyna, co prowadziło do stopniowego odejścia od realizmu w jej pracach.
Należała do poznańskiej Ceramicznej Grupy Twórczej (CGT) „Angoba,” działającej przy Biurze Wystaw Artystycznych. Stefania Kaja brała udział w wielorakich wystawach, zarówno zbiorowych, jak i indywidualnych, zarówno w Polsce, jak i za granicą. Jej prace można znaleźć w licznych zbiorach prywatnych oraz publicznych.
W życiu osobistym, jej mężem był Zbigniew Kaja, który był także artystą – grafikiem oraz plakacistą. Para miała dwóch synów: Przemysława, który został fotografem, oraz Ryszarda, który zajął się scenografią i malarstwem.
Ilustrowane publikacje (wybór)
Oto wybór ilustrowanych publikacji, które zasługują na szczególną uwagę:
- Mirosława Komolka, Stanisław Sierpowski: Leszno. Zarys dziejów. Poznań 1987,
- Henryk Błaż: Dla przyjaciół. Nowy Tomyśl 1987,
- Joachim Zdrenka: Polityka zagraniczna książąt szczecińskich w latach 1295-1411. Słupsk 1987,
- Łucja Danielewska: Wiersze kwiatowe Łucji Danielewskiej wraz z horoskopami. Nowy Tomyśl 1990,
- Łucja Danielewska: Fraszki ziołowe. Nowy Tomyśl 1992,
- Mineko Koyama: Wiersze kwiatowe. Nowy Tomyśl 1993,
- Łucja Danielewska: Oczy przestrzeni. Nowy Tomyśl 1994,
- Lech Tuchocki: A miał być motyl. Nowy Tomyśl 1994,
- Lech Tuchocki: Wiersze wybrane. Nowy Tomyśl 1997.
Przypisy
- Stefania Kaja. Nota biograficzna. [w:] Impressum [on-line]. Bernd Hoppe. [dostęp 13.10.2012 r.]
- a b c d Nota biograficzna Stefanii Kai. [w:] Wystawa malarska [on-line]. Pałac w Rybnej. [dostęp 13.10.2012 r.]
- Wystawa w Urzędzie Miasta. Poznański Serwis Oświatowy, 04.03.2005 r. [dostęp 01.11.2012 r.]
- Magdalena Weber: Ceramika w Poznaniu. Od roku 1945 do teraźniejszości. Poznań: Muzeum Narodowe w Poznaniu, 2003 r., s. 68.
- Magdalena Weber: Ceramika w Poznaniu. Od roku 1945 do teraźniejszości. Poznań: Muzeum Narodowe w Poznaniu, 2003 r., s. 8.
- Karta wstępu na wystawę w Barcelonie
- Karta wstępu na wernisaż w Berlinie
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Daniel Patalas | Jerzy Antkowiak | Wiesław Prządka | Cezary JulskiOceń: Stefania Kaja